De eerste citroenvlinder van dit voorjaar, vlak daarna gevolgd door de tweede. Prachtig heldergeel afstekend tegen de donkergroene hulststruik waar ze als vanuit het niets uit tevoorschijn kwamen. Ik voelde mijn hart er blij van opspringen. Ja, dat klinkt wat poëtisch, maar toch was het zo. Het zijn zulke kleine dingen die een dag kunnen maken. Vooral als je die mooie momenten met iemand kunt delen. Zelfs als het slechts een toevallige voorbijganger is. Maar wel één die in dezelfde vreugde deelt. Misschien moeten we om die vreugde te ervaren terug naar de basis.
Vasten: hoe het werkt
Volgende week begint de veertigdagentijd, waarin de kerk wereldwijd weer toeleeft naar Pasen. Als vanouds een tijd van vasten en inkeer. In vroeger tijden vooral een vasten als in jezelf onthouden van voedsel. Tegenwoordig neemt vasten allerlei verschillende vormen aan.
De vorig jaar overleden Jezuïet Dries van den Akker schreef de volgende uitleg: “…als ik vast, ontzeg ik mij een heel normale levensbehoefte: eten, drinken, genieten, slapen, tv-kijken, computergebruik, kopen, uitgaan enzovoort. Ik bouw als het ware een gemis in in mijn dagprogramma. Waarom? In de hoop dat dat alledaagse gemis mij herinnert aan waar ik werkelijk naar honger en dorst. Vasten heeft dus een symboolfunctie; het is een oefening in geloven. Het verlangen naar oppervlakkige behoeftebevrediging moet mij verwijzen naar wat ik ten diepste verlang.”
Als ik vast, ontzeg ik mij een heel normale levensbehoefte (…) In de hoop dat dat alledaagse gemis mij herinnert aan waar ik werkelijk naar honger en dorst.
Dries van den Akker sj
Een prachtige omschrijving en ik herken uit mijn eigen leven dat het zo werkt. Wanneer ik alleen de natuur in ga en de stilte op zoek, doe ik iets vergelijkbaars. Het is een afstand nemen van het dagelijkse, de afleiding. Het is niet altijd prettig, want op jezelf aangewezen zijn in de eenzame stilte, is ook confronterend. Maar daarmee ga ik terug naar de basis. Daar ontdek ik ten diepste wat ik nodig heb. En heel vaak ontdek ik dat ik juist ook heel veel niet mis en dus niet nodig heb in mijn leven. Dingen, spullen, omstandigheden die ik misschien zelfs kan missen als kiespijn!
Kostbaar, kwetsbaar en klein
Ik begon dit verhaal met de citroenvlinders en het moment van genieten met toevallige passanten. Dat zijn intens dankbare momenten van leven, die ik mis wanneer ik nooit eens ‘niets doe’ en altijd maar doorga, ‘aan sta’. Dat zijn kostbare schatten die je slechts waarneemt wanneer je aandacht niet door afleidende telefoons, taken, programma’s of andere bezigheden in beslag genomen wordt.
Dát zijn de momenten die ik niet kan en wil missen. Het genieten van Gods prachtige schepping. De verbinding met de ander, bekend of onbekend. Het zijn momenten van leven. Niet groots of ambitieus, maar juist in het kostbare, kwetsbare en kleine, wat zo snel sneuvelt wanneer je agenda – om wat voor reden dan ook – overvol is. Het zijn ook die kostbare kwetsbaarheden die moeten wijken wanneer de mens altijd maar meer, meer en meer wil.
Terug naar de basis
Terug naar de basis is eigenlijk ook wat we doen als we tijdens de klooster– en outdoorretraites ons even terugtrekken uit het leven van alle dag. Om te verstillen in en om de abdij op het ritme van de monniken en hun gebedstijden. Door zoveel mogelijk een te worden met de natuur om ons heen, wanneer we werken, slapen en aanwezig zijn in het bos.
Even offline. Niet bereikbaar hoeven zijn. Weg van de prikkels die 24/7 op je afkomen. Loskomen van de luxe van een leven dat je misschien wel een comfortabel gevoel geeft, maar dat je ook in beslag kan nemen en kan voorkomen dat je stappen zet op weg naar je roeping als mens: voluit te mogen léven. Niet alleen genietend van het mooie, maar ook als verantwoordelijke mensen met oog voor de ander, de nood van de wereld en met zorg voor de schepping die ons gegeven is.
Veertigdagenkalender
Komende week begint de vastentijd. Ik zou willen voorstellen om er een tijd van te maken waarin je ook eens terug gaat naar de basis. Afstand doen van wat je teveel in beslag neemt om nog van de kleine dingen te kunnen genieten. Maar ook de onrust toelaten van het oncomfortabele en ontdekken wat die onrust je te vertellen heeft. Als christen probeer ik me in deze tijd vooral op God te richten. Dat geeft voor mij aan deze periode nog weer een diepere dimensie. Hij is de basis onder mijn bestaan.
Graag bied ik je de mogelijkheid om door middel van een veertigdagenkalender bewust naar Pasen toe te leven. De eerste weken ontvang je elke woensdag een mail en in de Stille Week mail ik je dagelijks. Voor momenten van bezinning en reflectie waarmee je op een laagdrempelige manier terug gaat naar de basis in je eigen leven. Je kunt je daarvoor hier aanmelden.