“Jij bent eigenlijk best raar hè?” Nou, daar sta je dan. Gewoon midden in een gesprek. Ik vertelde over wat ik in mijn aankomende vrije week ging doen en hier en daar had ik wel eens iets verteld over mijn hobby’s. Ik had het als een belediging op kunnen vatten, maar de uitdrukking op haar gezicht duidde eerder op verwondering of zelfs bewondering. Dus ik lachte maar.
Jij bent raar. Tja, waarom eigenlijk? Wie bepaalt wat raar of afwijkend is? Wat is dan de norm? En bepaalt de ander dat of kun je dat ook zelf zo ervaren?
Ik ben mislukt
Met enige regelmaat kijk ik naar de prestaties van mijn website. Bezoekersaantallen, verwijzingen, dat soort informatie. Ook staan daar omschrijvingen bij van zoektermen waarmee mijn website wordt gevonden. Het valt me op dat in de top tien van die zoektermen dingen staan als ‘ik ben mislukt’, ‘ik pas niet in deze maatschappij’. Blijkbaar zijn dat termen waar mensen op zoeken. En dat raakt me diep.
Ik heb een tijd geleden een blog geschreven over hoe ik mij mislukt voelde in de ogen van de maatschappij. Overigens vanuit een (inmiddels) positief gevoel. Je kunt die blog nalezen. Maar het is één van mijn blogs die het meest gelezen wordt.
Is het niet verdrietig dat er zóveel mensen zijn die zich zogenaamd mislukt voelen? Die ervaren dat ze niet passen binnen de maatschappij met al haar eisen en normen en standaarden?
Wat is raar?
“Jij bent eigenlijk best raar hè?” de woorden van een manager van een organisatie waar ik toen een project mocht uitvoeren. Ze bedoelde er niets verkeerds mee, denk ik. Maar ze raken wel. Wat er zo raar was (en dus ook nog is) aan mij? Ik doe dingen die de gemiddelde mens niet doet. Want ik ga regelmatig naar een klooster (toen al). Ik speel orgel (zelden meer, maar ik kán het wel). Ik zit regelmatig te niksen op een bankje in de natuur. Ik heb een hekel aan feesten en vermijd graag grote groepen. Het zijn niet mijn woorden, maar blijkbaar vinden anderen dat raar. En voor je lol alle comfort opzeggen en midden in de natuur in een tent gaan slapen schijnt ook best vreemd te zijn. Tja.
Het vreemde is dat veel mensen geneigd zijn om zich dan maar aan te passen aan wat die anderen vinden en verwachten. Dus ga je mee in de massa. Wel naar feesten waar je eigenlijk zwaar overprikkeld en chagrijnig van terug komt. Dóór onder de sociale druk van werken en bijeenkomsten om wat voor reden dan ook, terwijl je eigenlijk hard toe bent aan oplaadtijd. ‘Ja’-zeggen, terwijl je hart ‘nee’ fluistert.
Ik ben niet doorsnee
Ik heb het heel lang gedaan. Me aanpassen. Eerst checken wat de verwachtingen zijn van anderen en dan pas handelen. Zodat ze me maar zouden goedkeuren. Niet raar vinden. Erbij mogen horen. Maar ik werd er doodongelukkig en vreselijk moe van. Want dat bén ik helemaal niet!
“Jij bent eigenlijk best raar hè?” Ik lachte. Niet omdat ik de opmerking zo kon waarderen. Wel omdat ik me realiseerde dat ik inderdaad niet doorsnee ben en daar (steeds vaker) helemaal oké mee ben. Want waarom zouden we allemaal hetzelfde moeten zijn? In mijn omgeving ben ik overigens helemaal niet zo raar. Mijn vrienden zijn ook niet doorsnee en mijn familie ook niet.
Stap uit de hokjes
We passen niet in hokjes. Ik denk eigenlijk dat niemand werkelijk in een hokje past. En als jij voelt dat jij mislukt bent in de ogen van de maatschappij, dat jij hier niet past… dan ben je helemaal niet de enige die dat zo ervaart. En misschien wordt het dan wel tijd om te ontdekken welke ongebaande wegen er dan wél voor jou werken.
Misschien wordt het tijd om te ontdekken welke ongebaande wegen er dan wél voor jou werken.
Ik ben liever raar dan dat ik nog langer me in een hokje wurm waar ik helemaal niet in pas. Want ik groei scheef en verkramp dan helemaal. Letterlijk hè? Dit is geen metafoor, je voelt het en ziet het op den duur in je lijf. En het kán. Je kunt je eigen weg zoeken, buiten de geijkte paden om. Het is niet makkelijk en je zult weerstand ervaren. Veel mensen houden er nou eenmaal niet van als er wordt afgeweken van het bekende en vertrouwde. Maar het zou voor jou kunnen betekenen dat je eindelijk écht kunt gaan leven. Zo was het voor mij in ieder geval wel.
Ik ben best raar. En om mij heen heb ik een hele verzameling van bijzondere en ietwat rare mensen. Allemaal op hun eigen manier. Ik vind ze fantastisch en ik leer zóveel van ze! Buiten de hokjes kijken is een ware verrijking van mijn leven gebleken. Wat wil een mens nog meer?
